‘Duurzaam leven? Dan mag ik helemaal niks meer dat me gelukkig maakt!’ Dit idee wordt door veel mensen gedeeld. Maar zijn duurzaamheid en geluk in strijd met elkaar? We maken keuzes die niet duurzaam zijn, met als doel ons gelukkig te voelen. Ons idee is, dat als we die nieuwe keuken hebben, of die nieuwe auto, we uiterst gelukkig zullen zijn. Echter, kort nadat je je aanschaf hebt gedaan, raak je er aan gewend en heb je niet meer dat gelukkige gevoel. Afvragend waar dat aan ligt, concludeer je dat je niet ontspannen genoeg bent. Je boekt een lange, verre reis. Op reis voel je je vrij en gelukkig, heerlijk. Maar na een paar weken terug te zijn, is dat gevoel slechts een herinnering. Is het die nieuwe keuken of auto die ons gelukkig maakt? Of die verre reis? Of geven ze slechts toegang tot het vervullen van elementen van geluk? Geluk schijnt volledig duurzaam te zijn!

Wat willen we nu eigenlijk?

Waarom willen we een levensstijl die een enorme milieu-impact oplevert? Wat brengt het? We denken dat succes, bewondering, spullen en het perfecte plaatje ons gelukkig zullen maken. Wat we dus eigenlijk willen, is ons gelukkig voelen. In zijn TED talk ‘The happy secret to better work’ deelt Shawn Achor (Happiness researcher, CEO van Goodthink inc. en schrijver van The happiness advantage) interessante onderzoeksresultaten. Zo vertelt hij dat ‘als je alles weet van iemands externe wereld, je slechts 10 % van iemands lange-termijn geluk kan voorspellen. 90% van lange-termijn geluk wordt niet voorspeld door de externe wereld maar door de manier waarop ons brein deze wereld verwerkt’. Externe factoren als rijkdom, veel spullen, een mooi huis en een hoge positie maken ons dus duidelijk niet per definitie gelukkig.

Is geluk in strijd met duurzaamheid?

Omdat we toch vaak denken dat het minderen van bepaalde luxes ons heel zwaar zal vallen, en dat we ons echt niet zo gelukkig kunnen voelen zonder, wilde ik weten wat het nu is dat ons wél gelukkig maakt. Mensen waren toch ook gelukkig in tijden dat het leven veel eenvoudiger was? Duurzamere tijden… Als wat ons gelukkig doet voelen, nu niet persé de milieubelastende levensstijl is? Dan kunnen we toch én gelukkig én duurzaam zijn?

Ik heb colleges en onderzoek van wereldberoemde geluksonderzoekers doorgespit, heb me verdiept in de levensstijl van de gezondste en oudste mensen op aarde en raadpleegde boeken en sites van succesvolle levenskundige mensen. Je gelukkig voelen kan inderdaad volledig duurzaam!

Gelukkig voelen is relatief

Reclames doen je denken dat er vanalles mist in je leven en je pas echt jezelf bent als álles wat je bezit jou op unieke wijze karakteriseert. Op instagram zie je dat jouw fotogenieke maaltje toch niet zo fotogeniek was en je hippe outfit wordt ook al out-ruled. Verder heeft je fitte vriendin een perfect ingericht huis en je vriend doet een fotografie cursus en spendeert zijn weekenden in het buitenland… Vergelijken met anderen laat ons voelen dat we tekort schieten. Maar omdat we ons vergelijkingsmateriaal waarschijnlijk nooit persoonlijk spreken, hebben we geen idee of zij ook daadwerkelijk gelukkiger zijn…

Gelukkige mensen zijn er over de héle wereld, in alle soorten en maten én met verschillende ecologische voetafdrukken. Maar als een perfecte externe wereld niet nodig is voor geluk, waarom kunnen wij dan zo moeilijk onze onnodige aankopen bedwingen en blijven we te veel spullen en eten kopen? Meik Wiking (CEO van the happiness institute en schrijver van ‘the little book of Hygge’ en ‘the little book of Lykke’) vertelt dat je gelukkig voelen relatief is. ‘Ongelukkig zijn valt zwaarder in een gelukkig land’. Om duurzamer te leven moeten we soms wat inleveren. Het is dus misschien wel moeilijker dit te doen in een land waar het directe vergelijkingsmateriaal toch wel extreem veel luxe en gemak kent; Nederland.

Kies je vergelijkingsmateriaal slim

Om tevreden te kunnen zijn met minder is het dus ten eerste belangrijk om je vergelijkingsmateriaal bewust te kiezen! Verbreed je blik. Begin met andere accounts op social media volgen die minder ‘perfecte plaatjes’ laten zien, of beter nog, verwijder je social media accounts. Naast dat ze een vergelijkingskader creëren dat het moeilijk maakt tevreden te zijn met minder, slurpen ze ook nog eens veel tijd. Deze tijd is vrijwel altijd verloren omdat social media nauwelijks helpt om échte elementen van geluk te vervullen.

Het voordeel van internet, tv en alle mogelijke informatiebronnen is dat we heel goed weten dat ons directe vergelijkingsmateriaal niet geheel eerlijk is. We weten dat er genoeg mensen op aarde gelukkig zijn terwijl ze minder keuze en mogelijkheden hebben. Wellicht vind je het te duur om een duurzamere keuze te maken? Misschien kost de zoektocht naar een mooi tweedehands meubelstuk of een goed vegetarisch recept je wel te veel moeite? Vergelijk je gemak en luxe dan eens met andere mensen dan met je directe omgeving. Dat maakt het misschien makkelijker om gelukkig en tevreden te zijn met minder.

5 Duurzame elementen van geluk

Zowel het onderzoek van the happiness research institute, als dat van Shawn Achor beschrijft elementen die we nodig hebben om gelukkig te zijn. Deze komen volledig overeen met de levenswijzen van de bewoners van de blue zones. De 5 blue zones zijn gebieden op aarde waar mensen ouder worden en beter leven. Ze blijven tot op late leeftijd actief en hebben minder chronische ziekten. Hun levenswijze wordt gezien al het recept voor een gelukkig leven. Toevallig zijn deze elementen volledig duurzaam! Hieronder 5 duurzame elementen voor geluk, samengevat aan de hand van de blue zones en de lessen van de geluksonderzoekers. Lees de post ‘5 elementen van duurzaam geluk’ om te leren hoe je de elementen kan toepassen.

1. Houd je energiepeil hoog
2. Weten wat je ‘doel’ is
3. Afschakelen of mediteren
4. Sociale verbinding
5. Dankbaarheid en positiviteit

Waarom maken die niet-duurzame nieuwe keuken en verre reis dan wel tijdelijk gelukkig?

Het uitzoeken van de keuken en het maken van de reis zijn manieren om enkele van de 5 elementaire factoren van geluk te vervullen. Het uitzoeken van de keuken vervult het gevoel van het hebben van een doel, het helpt je afschakelen, je hebt sociaal contact, je werkt samen en je denkt na over de etentjes met vrienden en familie die je er zult gaan maken. De verre reis laat je ook afschakelen, je bent actief, houdt je energiepeil hoog, je staat open voor sociaal contact en voelt je tevreden. Vaak zullen er meer tevreden en positieve reizigers om je heen zijn die jouw gelukkige gevoel lekker aanwakkeren.

Helaas zijn deze twee manieren niet bepaald duurzaam. Zodra we ons niet zo goed voelen of als we denken dat er van alles in ons leven moet veranderen, is het goed om te weten welke elementen niet helemaal vervuld zijn. Als we dingen kiezen om deze elementen te vervullen, kunnen we iets duurzamers kiezen. Vraag je af op welke simpele manier jij kan zorgen dat je je energieker voelt, dat je weet wat jouw doel is, dat je kan afschakelen, dat je je meer verbonden voelt en dat je tevreden en positief kan zijn. Geluk is duurzaam :).